ผ่าตัดไต มีกี่ประเภท? ใช้รักษาในกรณีไหน? พร้อมคำแนะนำการเตรียมตัว

ผ่าตัดไต (Nephrectomy) คือการผ่าตัดเอาไตออกบางส่วนหรือทั้งหมด เป็นวิธีการรักษาที่แพทย์เลือกใช้ในบางกรณี ไม่ใช่ทุกอาการของโรคไตจะต้องเข้ารับการผ่าตัด แต่ในกรณีที่มีเนื้องอก มะเร็งไต หรือความเสียหายจากโรครุนแรง การผ่าตัดถือเป็นแนวทางสำคัญที่ช่วยยืดอายุผู้ป่วยได้ โดยไตของเรามี 2 ข้าง ทำหน้าที่กรองของเสียและควบคุมสมดุลน้ำในร่างกาย แล้วแบบไหนที่ต้องผ่าตัด? บทความนี้มีคำตอบ

กรณีที่ต้องผ่าตัดไต

การผ่าตัดไตจะทำในกรณีที่มีปัญหาไตขั้นรุนแรง เช่น

• มะเร็งไตหรือก้อนเนื้องอก โดยมากต้องผ่าไตออกทั้งข้าง เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็ง
• ติดเชื้อรุนแรง ที่ทำให้ไตถูกทำลาย เช่น นิ่ว ถุงน้ำในไต หรือทางเดินปัสสาวะอุดตัน
• ภาวะเส้นเลือดตีบ (Renal artery stenosis) ส่งผลให้ความดันสูงจัดและควบคุมไม่ได้
• อุบัติเหตุรุนแรง เช่น รถชน กระแทกบริเวณหลังหรือช่องท้องอย่างแรง
• การปลูกถ่ายไต (Kidney Transplant) นำไตเก่าออกเพื่อเปลี่ยนใหม่

ประเภทของการผ่าตัดไต

การผ่าตัดไตแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก

• การผ่าตัดไตทั้งข้าง (Radical Nephrectomy) เอาไตออกทั้งข้าง รวมถึงท่อไต ต่อมหมวกไต และต่อมน้ำเหลืองใกล้เคียง
• การผ่าตัดไตบางส่วน (Partial Nephrectomy) เอาเฉพาะเนื้อเยื่อที่เป็นโรคออก โดยคงส่วนที่ดีไว้

วิธีการผ่าตัดไตที่ใช้บ่อย

• ผ่าตัดแบบเปิดหน้าท้อง (Open Surgery): ใช้ในกรณีที่ส่องกล้องไม่ได้ เช่น มะเร็งระยะลุกลาม
• ผ่าตัดส่องกล้อง (Laparoscopic Surgery): แผลเล็ก พักฟื้นเร็ว เสี่ยงภาวะแทรกซ้อนต่ำ
• ผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์ (Robot-assisted Surgery): แม่นยำสูง เลือดออกน้อย เจ็บน้อย แต่ควรทำกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

เตรียมตัวก่อนผ่าตัดไต

• งดยาแอสไพรินและยาละลายลิ่มเลือด อย่างน้อย 7 วันก่อนผ่าตัด
• งดน้ำงดอาหารหลังเที่ยงคืน ของวันก่อนผ่าตัด
• แจ้งแพทย์หากมี โรคประจำตัว, เคยผ่าตัด, แพ้ยา, หรือสงสัยว่ากำลังตั้งครรภ์
• เตรียมตัวใจและมีคนดูแลหลังผ่าตัด

ดูแลตัวเองหลังผ่าตัดไต

• หลีกเลี่ยงกิจกรรมรุนแรง เช่น ฟุตบอล มวย เทควันโด
• ดื่มน้ำให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงอาหารเค็มจัด
• ปรึกษาแพทย์เรื่องการทานยา และการป้องกันไตที่เหลือ
• เข้าพบแพทย์ตามนัดเพื่อติดตามผลอย่างต่อเนื่อง

สรุป ผ่าตัดไต ไม่ได้น่ากลัวอย่างที่คิด

แม้การผ่าตัดไตจะฟังดูใหญ่ แต่ด้วยเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่ล้ำหน้า ทำให้การผ่าตัดในปัจจุบันปลอดภัย เจ็บน้อย และฟื้นตัวได้รวดเร็ว อย่างไรก็ตาม การดูแลตัวเองและการตรวจสุขภาพไตอย่างสม่ำเสมอ จะช่วยลดความเสี่ยงในการเจ็บป่วยได้มากที่สุด หากคุณหรือคนในครอบครัวมีอาการผิดปกติเกี่ยวกับระบบทางเดินปัสสาวะ หรือกังวลเรื่องสุขภาพไต สามารถขอคำปรึกษาจาก นพ.สืบพงษ์ เอ่งฉ้วน เลข ว.29458 ผู้เชี่ยวชาญด้านระบบทางเดินปัสสาวะและไต พร้อมให้คำแนะนำแบบตรงไปตรงมา

admin

See Full Bio