ทำหมันชาย คืออะไร? ข้อมูลที่ควรรู้ก่อนตัดสินใจคุมกำเนิดแบบถาวร

การวางแผนครอบครัวถือเป็นหนึ่งในเรื่องสำคัญของชีวิตคู่ และหนึ่งในวิธีคุมกำเนิดที่มีประสิทธิภาพสูง ปลอดภัย และไม่ซับซ้อนก็คือ การทำหมันชาย (Vasectomy) ซึ่งเป็นการคุมกำเนิดแบบถาวรที่ได้รับความนิยมทั่วโลก โดยเฉพาะในกลุ่มผู้ชายที่แน่ใจว่าไม่ต้องการมีบุตรเพิ่มในอนาคต

ในบทความนี้ เราจะพาคุณมาทำความเข้าใจว่า การทำหมันชายคืออะไร? เหมาะกับใคร? มีขั้นตอนอย่างไร? รวมถึงข้อดี ข้อเสีย และภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น เพื่อให้คุณสามารถตัดสินใจได้อย่างรอบด้านและมั่นใจที่สุดก่อนเข้ารับการรักษา

การทำหมันชายคืออะไร?

การทำหมันชาย (Vasectomy) คือการผ่าตัดเล็กที่ทำบริเวณถุงอัณฑะ โดยทำการตัดหรือผูก ท่อนำอสุจิ (vas deferens) ทั้งสองข้าง เพื่อป้องกันไม่ให้อสุจิเคลื่อนที่จากอัณฑะไปผสมกับน้ำอสุจิและหลั่งออกมาขณะมีเพศสัมพันธ์ ส่งผลให้ไม่เกิดการปฏิสนธิอีกต่อไป โดยน้ำอสุจิที่หลั่งออกมาจะยังคงมีปริมาณเท่าเดิม เพียงแต่จะไม่มีตัวอสุจิปนอยู่ การทำหมันชายเป็นวิธีคุมกำเนิดที่มี ประสิทธิภาพสูงถึง 99% และถือเป็นการคุมกำเนิดแบบถาวรที่ไม่ส่งผลกระทบต่อสมรรถภาพทางเพศแต่อย่างใด

เหมาะกับใคร?

• ผู้ที่มีบุตรเพียงพอแล้ว และแน่ใจว่าไม่ต้องการมีบุตรเพิ่ม
• คู่สมรสที่ต้องการคุมกำเนิดถาวรแบบไม่ต้องพึ่งวิธีชั่วคราว
• ผู้ที่ไม่สามารถใช้วิธีคุมกำเนิดอื่นได้ เช่น แพ้ยาคุม หรือมีปัญหาทางสุขภาพ

ข้อควรระวัง การทำหมันชายไม่เหมาะกับผู้ที่ยังลังเลใจ หรือยังมีแผนจะมีบุตรในอนาคต เพราะการแก้หมันมีความซับซ้อน อัตราสำเร็จต่ำ และค่าใช้จ่ายสูง

วิธีมาตรฐานในการทำหมันชาย

ปัจจุบันนิยมใช้เทคนิค No-Scalpel Vasectomy (ทำหมันแบบไร้มีดผ่าตัด) โดยใช้เพียงเข็มเจาะรูเล็ก ๆ ที่ถุงอัณฑะ ใช้เวลาผ่าตัดเพียง 20–30 นาที ไม่ต้องนอนโรงพยาบาล และฟื้นตัวได้เร็ว

หลังผ่าตัดควร

• งดออกกำลังกายหนัก 2–3 วัน
• งดการหลั่งอสุจิ 7 วัน
• ยังไม่เป็นหมันทันที ต้องรอตรวจวิเคราะห์น้ำอสุจิหลัง 8–16 สัปดาห์ เพื่อยืนยันว่าไม่มีตัวอสุจิเหลืออยู่ในระบบ

ข้อดีของการทำหมันชาย

•  เป็นการคุมกำเนิดถาวรที่มีประสิทธิภาพสูง
• ปลอดภัย เจ็บน้อย ใช้เวลาน้อย
• ไม่ต้องพักฟื้นนาน
• ไม่มีผลต่อฮอร์โมนเพศชายหรือสมรรถภาพทางเพศ
• ค่าใช้จ่ายต่ำกว่าการทำหมันหญิงหรือใช้วิธีชั่วคราวระยะยาว
• ไม่มีผลข้างเคียงระยะยาวที่กระทบต่อสุขภาพ

ภาวะแทรกซ้อนที่อาจพบ

แม้จะเป็นหัตถการที่ปลอดภัย แต่อาจพบภาวะแทรกซ้อนเล็กน้อย เช่น

• อาการบวม เจ็บ หรือมีเลือดออกบริเวณแผล
• การติดเชื้อ (พบน้อยมาก)
• รู้สึกปวดเวลาหลั่ง (มักหายได้เอง)
• ในบางรายอาจมีอาการปวดเรื้อรังบริเวณอัณฑะ

แนะนำให้สังเกตอาการหลังผ่าตัด และรีบพบแพทย์หากมีอาการผิดปกติ

สรุป ทำหมันชาย คืออะไร?

การทำหมันชาย คือการคุมกำเนิดถาวรที่ปลอดภัย ได้ผลดี และไม่มีผลกระทบต่อการใช้ชีวิตหรือสุขภาพทางเพศ เหมาะสำหรับผู้ที่มั่นใจว่าไม่ต้องการมีบุตรอีกในอนาคต อย่างไรก็ตาม ก่อนทำควรปรึกษาแพทย์เพื่อประเมินความเหมาะสม และพิจารณาทั้งข้อดีและข้อเสียอย่างรอบคอบ หากคุณสนใจหรือมีคำถามเกี่ยวกับการทำหมันชาย สามารถปรึกษาฟรีกับทีมแพทย์เฉพาะทางที่ Eternity Clinic ได้ทันทีผ่าน Line OA คลินิก หรือเข้ารับคำปรึกษาโดยตรงที่คลินิกสาขาใกล้บ้านคุณ